Suni Gübre Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Suni Gübre Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Suni Gübre Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?

Suni veya inorganik gübreler, genellikle hidrokarbonlardan veya madencilik minerallerinden üretilen kimyasallardır.

İnorganik gübreler ucuz ve kompakt olma eğilimindedir, bu da nakliye maliyetlerini azaltır ve dağıtımı basitleştirir. Ayrıca suda kolayca çözünürler, bu da bitkiler için hızlı bir şekilde kullanılabilir oldukları anlamına gelir.

Gübre çeşitleri nelerdir? Gübreler hakkında bilgi almak için bu yazımıza tıklayınız.

Doğal gübreler toprağa hem besin hem de humus ekleyecek, ancak çok daha hantal olacaktır. Bir hektarlık araziye 200 Kg azot uygulamak için 435 Kg filizlendirici üre ve 33.330 Kg (33+ ton) inek gübresi eklenmesini gerektirecektir.

Suni gübre kullanımının olumsuz yanı, genellikle yüksek enerji girdisi olan yenilenemeyen kaynaklardan yapılmasıdır. Üretim süreçleri oldukça yoğundur. Amonyak üretimi (azot bazlı gübreler için), dünya doğal gazının % 5 gibi bir miktarını tüketir. Dağıtım kolaylığı ve ucuzluğu, genellikle zararlıları çekici ve çevre zararına neden olan aşırı kullanımla sonuçlanmıştır.

Yapay Gübrelerin Faydaları Nelerdir?

Gübre Enstitüsüne göre, çoğu sentetik gübrede bitkilerin hızla büyümeleri için on yedi element bulunmaktadır. Bu unsurlar “yapısal bütünlük ve vitamin üretimi de dahil olmak üzere bitki büyümesinin tüm yönlerini desteklemeye çalışır.” Belki de bu elementlerin en önemlisi Azottur ve “canlıların çoğunun dokularının çoğunu oluşturan protein oluşumunda esastır”.

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’na göre, çiftçilerin üretimini aynı miktarda dönümle ikiye katlamayı başarmasının nedeni budur ve bunun sonucunda nufüs çoğalsa bile “tarımsal kullanımlardaki arazi tabanı 1949’da yüzde 63’ten” 44’e düştü. Araştırmalar dünya da, 3 milyardan fazla insanın sentetik gübre yardımıyla beslendiğini gösteriyor.

Bu hesaba göre, insan nüfusunun kabaca yarısının yapay gübre kullanılmadan hayatta olmayacağı anlamına gelir. Peki bu kadar etkili iseler, neden kompost gübrelere ihtiyacımız var?

Yapay Gübrelerin Dezavantajları Nelerdir?

Gübrelerin en büyük zararlarından biri çevre üzerindeki etkisidir. Bunun nedeni, aşırı kullanımın kimyasalların alg büyümesini hızlandırabilecek yakındaki su kütlelerine sızmasına neden olmasıdır. Bunun da su kalitesini ve gıda kaynaklarını azaltma etkisi vardır.

Ayrıca “balıkların ve diğer su yaşamlarının hayatta kalması için gereken oksijeni azaltabilir”. Ek olarak, yapay gübreler atmosfer üzerinde zararlı bir etkiye neden olabilir. EPA ‘ya göre, toprak ana sera gazlarından biri olan amonyak gibi azot bazlı bileşikler salabilir ve IPCC raporuna göre amonyakın etkisi “1 kilo karbondioksitin neredeyse 300 katıdır”.

Amonyak hakkında bilgi için bu yazımıza tıklayınız.

Buna ek olarak, amonyak insanlar için tehlikeli olabilir, çünkü “nefes alma yeteneğimizi bozabilir”. Tüm bunlar göz önüne alındığında, neden daha fazla insanın kompost gübreyi tercih ettiği ortadadır.

Suni Gübre Fazla Kullanılırsa Doğaya Zarar Verir

Bu zarar, azot ve fosforun akarsulara ve nehirlere karışması ve algler de artışa neden olması durumunu ortaya çıkarır. Büyüme, sudaki mevcut oksijeni tüketir, balıkları öldürür ve ekosistemi ötrofikasyon adı verilen bir süreçte tahrip eder.

Çiftçilerimiz, çok uygun maliyetli olduğundan, gereken zamanda gereken miktarda gübre kullanarak bu problemden kaçınırlar.

Ne suni ne de doğal gübreler toprağa humus eklemez. Toprağa hayvan veya yeşil gübreler ve kompost sağlanamaması, gübre uygulamalarına devam edilmesi, nihayetinde toprağın ekolojisinin çökmesine neden olacaktır.

Suni gübreler, sadece bir elementin sağlandığı basit veya düz formlarda veya dengeli bir gübre sağlamak için bu kimyasalların çeşitli oranlarda karıştırıldığı bileşik gübreler olarak bulunur.

Suni Gübre Kullanmalı mıyız?

Organik meyve ve sebze yetiştiricileri birinci kural olarak suni gübre kullanmamalıdır. Bizce organik olmayan meyve ve sebze yetiştiricileri ise, bitki besin elementlerinin birincil kaynağı olarak kompost ve gübreleri kullanmalıdır.

Bununla birlikte inorganik gübreler besin seviyelerine göre, özellikle azotu tamamlayıcı olarak kullanılabilir. Su da çabuk çözünür ve çabuk elde edilebilir oldukları için genellikle azot eksiği olan mahsulü kurtarabilir.

Doğal bir gübre elde etmek giderek daha zor ve pahalı hale gelmiştir. Amonyum sülfat gibi yapay gübrelerin dikkatli kullanımı temelde aynı etkiyi sağlayacaktır.

Suni Gübre Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?